Adak (nezir) Allahü Teala'ya tazim için mübah olan bir işin yapılmasının kendisine vacip kılmaktır.Adağın Arapçası nezirdir.Adakta bulunan kimseye nazir denir.
Adak'ın rüknü adak üzerine delalet eden sözdür.Kalbi niyet ile adak olmaz.Dil ile ikrar gerekir.Hatta bir kimse (Şu işim olursa Allah için 10 gün oruç tutacağım) diyeceği yerde yanlışlıkla (üç hafta) dese,üç hafta oruç tutması lazom gelir.Yani kalbinden geçene göre değil dil ile söylenene itibar olunur.(fetevat-ı Hindiye)
Sırf Allah Rızası için yapılan adak makbul ve sevaba vesiledir.Fakat dünyalık bir maksadın meydana gelmesi için yapılacak adaklar,ibadet gibi Allah rızası için yapılması gereken bir şeyi dünya menfeati için yaptığından dolayı her ne kadar adak olarak muteber olsa da Allah katında makbul ve sevaba vesile olmaz.(büyük islam ilmihali)
Bir adağın şer'an geçerli olabilmesi için bazı şartları vardır.
1-Adakta bulunan kimsenin adak adamaya ehil olması lazımdır.Bir kimsenin adağa ehil olması için Müslüman,akıllı ve baliğ olması şattır.
2-Adanan şeyin cinsinden farz veya vacip bir ibadet bulunmalıdır.Namaz,oruç,kurban gibi.Hasta ziyaret etmeyi adayan kimse nezretmiş olmaz.İtikaf adasa vacip olur.Çünkü itikaf cinsinden namazın kade-i ahiresi vardır.
3-Abdest gib başka bir ibadete vesile olmayıp bizatihi kendisi maksut bir ibadet olmalıdır.Namaz ve oruç gibi.
4-Adanılan şey adanmazdan evvel farz veya vacip olmamalıdır.Mesela beş vakit namazdan birini adasa, adak yapılmış olmaz.
5-Adanılan şeyin yapılması imkansız olmamalıdır.
6-Adakta bulunulan şey yapılması günah olan bir şey olmamalıdır.Mesela (Filanı öldürmek adağım olsun)dese adak olmaz.(Bayram günü oruç tutmak adağım olsun dese)kabul edilir.Çünkü her ne kadar bayram günleri oruç tutmak günah ise de, günah olan bizzat orucun kendisi değil bayram günü olmasıdır.Lakin Bayram günü oruç tahrimen mekruh olduğu için bayram günleri geçince tutmalıdır.
7-Adakta bulunulan şey adak adayanın mülkünden fazla veya başkasına ait olmamalıdır.Mesela bin lirası olan bir kimse ikibin lira sadaka vermeyi adasa sadece malik olduğu bin lirayı vermesi lazım gelir.Veya başkasına ait olan bir koyunu kurban etmeyi adasa bir şey lazım gelmez.
Adak iki kısma ayrılır:Mutlak nezir,Muallak nezir.
Mutlak adak:Bir şarta bağlanmayan adak olup sözün adakta bulunan kimsenin ağzından çıkmasıyla adağı yerine getirmek vacip olur.
Muallak adak:Bir şarta bağlanmış olan adak olup şart meydana gelmeden vacip olmaz.Adak adayan kimse şart yerine gelmeden yapacak olsa,şart yerine gelince bir kere daha yapması lazım gelir.(nurul-izah)
Bir adak meydana gelmesi istenmeyen bir şarta bağlanırsa mesela kendisini yalan söylemekten men etmek isteyen bir kimse(eğer yalan söylersem üç gün oruç tutmak adak olsun)diye nezredip sonra yalan söylerse adadığı üç gün orucu tutmakla yemin keffareti vermek arasında muhayyer olur.(Büyük islam ilmihal,reddül muhtar).
Etiketler: Adak nedir , Adak nasıl yapılır , Adak nasıl adanır ,
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder